Probiotici za bebe i njihova namena

Probiotici (bakterije i kvasnice) su živi mikroorganizmi koji, ako se konzumiraju u dovoljnoj količini, ispoljavaju povoljne efekte na zdravlje ljudi, doprinose pravilnom funkcionisanju imunog sistema i zdravlju organa za varenje. Probiotske bakterije su inače prirodni stanovnici digestivnog trakta.  To su tzv. “dobre” bakterije koje sprečavaju rast i razvoj “loših” patogenih bakterija, tako što onemogućavaju vezivanje štetnih mikroorganizama za sluznicu creva. Probiotici su sposobni da izvrše rekolonizaciju digestivnog trakta i narušenu crevnu floru vrate u ravnotežu. Njihova primena je potpuno bezbedna, kontraindikovana je samo kod imunokompromitovanih osoba.

U crevima čoveka živi preko 100 milijardi mikroorganizama, uglavnom bakterija, koji čine njegovu crevnu floru tj. gastrointestinalnu mikrobiotu. Mikrobiota u crevima je specifična za svaku osobu i zavisi od genetskih faktora i okruženja. Neophodna je za pravilan rad creva i imunog sistema, produkciju vitamina K i folata, čak utiče i na metabolizam nekih lekova.

Kolonizacija crevnog trakta novorođenčeta počinje već tokom samog porođaja. Prolaskom kroz porođajni kanal novorođenče dolazi u kontakt sa mikrobiotom svoje majke, kao i sa mikrobima iz neposrednog okruženja. Crevna flora novorođenčadi se razlikuje od crevne flore odraslih. Na nju utiču brojni faktori: genetika majke, termin i način porođaja, način hranjenja (dojenje, adaptirana formula). Tokom treće godine života crevna flora dece postaje slična onoj kod odraslih.

80% našeg imunog sistema se nalazi u našim crevima. Poremećaj ravnoteže crevne flore dovodi do lošeg funkcionisanja imunološkog sistema, ali i do digestivnih problema kao što su dijareja, zatvor, nadutost, problemi sa varenjem, grčevi.

Mnogi faktori mogu dovesti do neadekvatnog razvoja mikrobiote kod novorođenčeta – prevremeni porođaj, rano izlaganje antibioticima…Prirodni transfer mikroba koji se dešava kod vaginalnog porođaja je uskraćen bebama koje su rođene carskim rezom. Kod njih moze doći do neadekvatnog razvoja mikrobiote.

Između 10% i 25% beba mlađih od tri meseca ima infatilne kolike (grčeve). Grčevi se najčešće javljaju između treće i šeste nedelje života. Obično se povlače oko trećeg meseca, ali mogu trajati sve do devetog meseca, mada su to jako retki slučajevi. Infatilni grčevi su veoma karakteristični. Kod, do tada mirne i raspoložene bebe dolazi do iznenadnog jakog plača, uz crvenolo lica, pri čemu se ona grči, povlačeći nožice prema stomaku, izvija se u luk uz zgrčene šake. Trbuščić je obično nadut i osetljiv. Grčevi se pojavljuju iznenada, bez ikakvog povoda, traju određeno vreme, a zatim nestaju. I tako iz dana u dan, sve dok se jednog dana potpuno ne izgube. Najčešće se javljaju kasno posle podne i uveče. Tačan uzrok infatilnih kolika nije utvrđen, ali se smatra da na pojavu grčeva utiče više faktora. Većina stručnjaka smatra da do grčeva dolazi usled nagomilavanja vazduha u želucu i crevima, usled čega dolazi do istezanja creva i pojave bola. Kao mogući uzroci grčeva navode se i preosetljivost na kravlje mleko, nedovoljna razvijenost nervnog sistema novorođenčeta…

U cilju smanjenja kolika se, između ostalog, preporučuje upotreba probiotskih bakterija. Postoji veliki broj probiotskih bakterija, a bebama se u obliku probiotskih preparata najčešće daju bakterije iz roda Lactobacillus i Bifidobacterium, zato sto su to bakterije koje su prisute u majčinom mleku. LGG – Lactobacillus rhamnosus GG je do danas najistraženiji probiotski soj i najčešće primenjivana bakteriska kultura u pedijatrijskoj populaciji.

Sacharomyces Bulardi – probiotska gljivica, koja se zbog rezistencije na antibiotike najčešće koristi uz antibiotsku terapiju, kao prevencija dijareje uzrokovane primenom antibiotika. Vrlo je efikasna i u lečenju akutne dijareje izazvane patogenim mikroorganizmima.

Redovna primena probiotka kao dodataka ishrani kod dece:

• smanjuje grčeve i stomačne tegobe (Lactobacillus reuteri, Lactobacillus rhamnosus)
• podstiče izgradnju imunog sistema
• smanjuje potrebu za korišćenjem antibiotika, jer smanjuje učestalost i težinu gastrointestinalnih i respiratornih infekcija (Lactobacillus Rhamnosus, Lactobacillus Reuteri, Bifidobacterium Lactis, Bifidobacterium Breve)
• povoljno deluje u prevenciji alergija (Lactobacillus Reuteri i Lactobacillus Rhamnosus)
• ublažava simptome stomačnih tegoba koje su nastale kao posledica korišćenja antibiotika (Sacharomyces Bulardi )

Probiotske kulture se kod beba najčešće primenjuju u vidu kapi ili praška koji se neposredno pre davanja rastvori u vodi, mleku ili adaptiranoj formuli.

Jelena Skoković, dipl. farm.

Apoteka Plus Magistra Živanović